Belofte: Wij doen er alles aan om studenten te plaatsen bij de opleiding die bij hen past

Conclusie

Wij doen er alles aan om studenten te plaatsen bij de opleiding die bij hen past. Om dit waar te maken, hebben we ingezet op goede voorlichting aan studenten over hun kansen op de arbeidsmarkt. Ons switchbeleid en de inzet van het studieadvies 'doorgaan of overstappen' is erop gericht studenten goed te begeleiden richting deze passende plek. We hebben extra ingezet op een breed aanbod voor de niveau-twee-doelgroep en mooie resultaten geboekt in de samenwerking met het VO, om de overgang voor onze studenten zo soepel mogelijk te maken.  Deze belofte sluit aan bij het thema ‘gelijke kansen’.

Voorlichting

We willen studenten bij de keuze van een opleiding goede informatie geven over de inhoud, doorstroommogelijkheden en het arbeidsmarktperspectief. Dat zijn dan ook onderwerpen die terugkomen op de opleidingsinformatie van de website. De website is in 2021 helemaal vernieuwd. Met input van de doelgroep is de manier waarop we de opleidingsinformatie verstrekken verbeterd. Afgelopen jaar hebben we wederom de meeste voorlichtingen online georganiseerd voor verschillende doelgroepen (vo-leerlingen, decanen, mentoren, ouders). Waar mogelijk zijn kleinschalige activiteiten op onze locaties georganiseerd, zoals rondleidingen. Ons (reguliere) voorlichtingsaanbod bestaat uit open dagen, oriëntatieworkshops, voorlichting op vo-scholen (zoals markten en klassikale voorlichtingen), nieuwsbrieven (vmbo en havo), studiekeuzegesprekken en bustouren voor mentoren. We hebben een enthousiast team van studentambassadeurs die steeds vaker de (online) voorlichtingen geeft.  

Startersresultaat

Een belangrijke indicator voor Studentsucces is het startersresultaat. Het startersresultaat ligt voor niveau 2 en 3 boven de inspectienorm, voor niveau 4 eronder. Het driejaarlijks gemiddelde daalt voor niveau 2 en 4 en stijgt voor niveau 3. Omdat juist het succes in het eerste jaar van grote waarde is voor Studentsucces blijven we ons onverminderd inzetten om het startersresultaat op peil te houden. Dit doen we onder meer met onze blijvende focus op 'Passend Onderwijzen en Passend Ondersteunen'. 

Startersresultaat naar niveau

Bindend Studieadvies

In 2020-2021 hebben alle studenten een bindend studiedavies (BSA) ontvangen. Wij zien het geven van het studieadvies als onderdeel van het ontwikkelingsgericht begeleiden van de leerloopbaan. Het is bedoeld om in te schatten of de student de opleiding uiteindelijk gaat halen, eventueel met extra hulpmiddelen of studietijd. Naast 'BSA doorgaan' kan het opleidingsteam een 'BSA overstappen' geven. Wij willen hiermee voorkomen dat deze studenten in de vervolgjaren vastlopen en mogelijk alsnog stoppen met de studie. Zo voorkomen we ook het opbouwen van een eventuele studieschuld. De opleidingsteams zijn dit jaar gevraagd om corona-omstandigheden zorgvuldig mee te laten wegen in het afgeven van een 'BSA overstappen'.  

Aantal studieadviezen naar soort

De cijfers laten zien dat in 2020-2021 ongeveer 16,7% van de studenten een voorlopig advies overstappen (VSA) heeft gekregen (t.o.v. 24% vorig jaar). Van deze studenten krijgt ongeveer 19% daadwerkelijk een 'BSA overstappen'. Dat is 4% van het totaal aantal studenten dat een advies kreeg. Hieruit blijkt dat voor veel studenten een 'VSA Overstappen' -na een periode van extra inspanningen- alsnog kan worden omgezet in een advies 'Doorgaan'. Hieruit blijkt dat het ontwikkelingsgericht inzetten van het VSA een positief effect heeft.

Switchers

Het switchbeleid is in 2020 op basis van evaluatie aangepast. We gaan van 'het recht hebben op switch', naar 'het recht hebben op passende switch'. Studentcoaches hebben een belangrijk rol om de student te begeleiden naar een passende switch. In periode 1 mogen studenten die switchen altijd instromen in de nieuwe opleiding. Vanaf periode 2 bepaalt de ontvangende opleiding hoe de student in de nieuwe opleiding verdergaat. Zij gaan na of de studie-inhoud het toelaat dat deze student delen uit periode 1 kan inhalen of kan missen. Of dat er andere mogelijkheden zijn. Denk bij andere mogelijkheden aan: alvast meedraaien tot het eerstvolgende startmoment, instromen in een opvangklas, et cetera. In 2021 is het aangepaste switchbeleid bij alle colleges ingevoerd. 

Uit onderstaande cijfers blijkt dat het aantal switchers de afgelopen jaren is gestegen. Dit zien we niet als een negatieve ontwikkeling. Het moet altijd mogelijk zijn van opleiding te switchen als dat betekent dat een student daarmee op een passendere plek terechtkomt. Het is wel van belang dat de student tijdig ontdekt of hij op de goede plek zit. We zetten daarom in op goede begeleiding en loopbaanoriëntatie zodat voor een student snel duidelijk wordt of hij op de juiste plek zit. Hier is ons VSA-BSA-beleid ook op gericht. Uit onderstaande cijfers blijkt dat in 2020-2021 60% van de studenten die switchen, dit doen in het eerste jaar (524 van de 877). Rekening houdend met het feit dat een deel van de switchers in de hogere jaren switcht vanwege een keuze voor uitstroompofiel of specialisatie, zijn we tevreden over dit aantal. We richten ons nu vooral op de warme overdracht en het mogelijk maken van switchen in het curriculum door ons onderwijs verder te flexibiliseren. 

Aantal switchers totaal

Aantal switchers in het eerste jaar

Brede niveau 2 opleiding

Jaarlijks beginnen landelijk bijna 40.000 studenten aan een mbo-opleiding op niveau 2. Voor deze studenten is het behalen van een startkwalificatie belangrijk. Toch lukt dat vaak niet. Veel instellingen zoeken naar manieren om deze studenten vast te houden en ze beter voor te bereiden op de arbeidsmarkt of het vervolgonderwijs. Bijvoorbeeld door brede niveau 2-opleidingen te ontwikkelen.

ROC Midden Nederland biedt met de crossover-opleiding 'Servicemedewerker' een opleiding op niveau 2 waar studenten de mogelijkheden hebben zich breed te oriënteren. Zij krijgen een set aan vaardigheden mee en doen ervaring op in verschillende contexten. Uiteindelijk stromen ze uit in één gekozen context. In de doorontwikkeling is de opleiding Servicemedewerker in Amersfoort de afgelopen twee jaar volledig flexibel gemaakt: studenten kunnen de opleiding in hun eigen tempo doorlopen en in elke periode in- en uitstromen. De crossover Servicemedewerker valt echter onder de experimenten waar uiterlijk in 2025 voor het laatst op mag worden gediplomeerd. Aankomend jaar valt formeel pas de beslissing of en hoe de opleiding Servicemedewerker ondergebracht gaat worden in de reguliere kwalificatiestructuur.

Uit onderstaande tabel blijkt dat het driejaarlijks gemiddelde voor het startersresultaat op niveau 2 is gedaald. Het jaarresultaat is gestegen. Alle resultaten liggen boven de inspectienorm. 

Rendement niveau 2

Doorstroom vmbo-mbo

Vanuit het overheidsbeleid zijn er twee belangrijke kaders die dienen als basis voor de samenwerking en de doorstroom vo-mbo: Sterk Beroepsonderwijs en Sterk Techniekonderwijs. Vanuit ROC Midden Nederland participeren wij in diverse samenwerkingsverbanden (decanenkringen, Aanpak VSV Eemland, Sterk vo, Tl-leiders netwerk) om samen te werken en dit beleid verder vorm te geven.

Sterk beroepsonderwijs 

Overheid, onderwijs en arbeidsmarktpartijen werken binnen het programma Sterk Beroepsonderwijs samen aan het versterken van het beroepsonderwijs.  Ter verbetering van de aansluiting en om jongeren te motiveren wordt ingezet op drie actielijnen: 

1. Meer regionale samenwerking tussen vmbo en mbo (met de arbeidsmarkt);

2. Regelruimte om doorlopende routes vmbo – mbo op alle niveaus mogelijk te maken;

3. Nieuwe leerweg in het vmbo met het praktijkgerichte programma.

Binnen de regio werkt ROC Midden Nederland samen met het vo aan keuzevakken (Robotica en Facilitaire Dienstverlening), het profiel (PIE) en GL- route (Gezondheid en Welzijn). In 2020-2021 heeft ROC Midden Nederland geparticipeerd in de projectgroep warme overdracht vanuit VSV Eemland. Het doel is om de warme overdracht -met name in het vso- beter te laten plaatsvinden (actielijn 1). 

Samenwerking krijgt ook vorm op het gebied van geïntegreerd trajecten (actielijn 2). De afgelopen jaren is in samenwerking met vo-school 'Het Element' in Amersfoort een geïntegreerde route ontwikkeld voor een deel van de basisberoepsleerlingen. Deze leerlingen stromen gedurende schooljaar 2020-2021 in hun 3e vmbo-jaar in. Het programma bestaat uit doorlopende leerlijnen vanuit de vmbo-profielen 'Zorg en welzijn', 'Economie en ondernemen' en 'Dienstverlening en producten' naar de mbo-kwalificatie 'Servicemedewerker'. In deze geïntegreerde route halen leerlingen geen vmbo-diploma, maar ontvangen zij na succesvolle afronding direct het mbo-diploma niveau 2. Door drempels weg te nemen, geven we deze studenten extra kansen om succesvol te zijn op het mbo. Er is veel interesse vanuit andere vmbo-scholen om deze geïntegreerde route ook aan te gaan bieden. Daarnaast wordt gewerkt aan een doorlopende route voor onder meer de techniek. 

We zoeken ook de samenwerking met het VO in de Nieuwe Leerweg en het Praktijkgerichte Programma (actielijn 3). In Amersfoort is in november 2021 een VO-event georganiseerd voor alle VO-scholen uit de regio. Tien scholen hebben n.a.v. het event aangegeven interesse te hebben om samen te werken met een Pilot Praktijkgericht Programma in 2022-23. Met name voor Zorg en Welzijn en Technologie en Toepassing. 

Sterk techniekonderwijs en de Tech Campus

In de afgelopen twee jaar zijn er stappen gezet om techniek beter op de kaart te zetten. Het vmbo, mbo en bedrijfsleven werken hierbij samen. De Tech Campus Nieuwegein is actief in drie regio’s en stemt de ontwikkelingen op elkaar af tot een krachtig instrument om meer studenten voor het werkveld in de techniek op te leiden. Hierbij is aandacht voor een kwaliteitsimpuls, een imagoverbetering en onderwijsconcepten waarin samengewerkt wordt met het bedrijfsleven. Belangrijk onderdeel hiervan is vo-leerlingen laten kennismaken met techniek zodat zij een beter beeld hebben van de mogelijkheden die een opleiding in de techniek kan bieden. Deze regio’s zijn Stad Utrecht, Woerden-Montfoort-IJsselstein en De Bilt-Zeist-Wijk bij Duurstede. Daarnaast zijn we betrokken bij STO De Venen en Amstelland.

Vanaf de start in 2020 zijn er nieuwe profielen gestart op diverse scholen en o.a. keuzevakken ontwikkeld die aansluiten bij maatschappelijke vraagstukken zoals verduurzamen en energietransitie. Leerlingen in het vmbo hebben gastlessen en workshops bij bedrijven gevolgd en worden voorbereid op het toekomstige werkveld. Er worden diverse pilots uitgevoerd waarbij praktijkopdrachten worden uitgevoerd bij of met het mbo en bedrijfsleven. Hiermee doen de vmbo-scholen onder meer ervaring op voor de Nieuwe Leerweg, die per september 2024 ingaat voor de leerlingen van de theoretische leerweg. De Nieuwe Leerweg bevat een praktijkgericht programma en zo krijgt het MBO een beeld van de veranderende instroom vanuit de theoretische leerweg. Momenteel wordt het keuzevak Robotica voor verschillende scholen uitgevoerd op het Tech College, maken leerlingen kennis op het ICT-College met ethical hacking en bouwen ze een weerstation in projectvorm. Op het Automotive College wordt een deel van het profiel Mobiliteit en Transport voor het Cals College en het keuzevak bedrijfswagens voor Broeckland College uitgevoerd.

Om een structureel antwoord te geven op de samenwerking en uitvoering van keuzevakken en workshops werkt de Tech Campus aan een menukaart waar de vmbo-scholen kunnen inschrijven op de verschillende trajecten. Voor docenten in de onderbouw van basis/kader en in de ontwikkeling naar de Nieuwe Leerweg is het belangrijk om een goed beeld te krijgen van de verschillende opleidingen, het beroepenveld en onderwijswerkvormen. Hiervoor worden  oriëntatieworkshops gegeven voor docenten. Daarnaast zijn er allerlei technische workshops voor docenten om techniek vorm te geven in het onderwijs in het Vmbo. Met name de TL-opleidingen en de scholen in een techniekarme regio als De Bilt-Zeist-Wijk bij Duurstede kunnen we hiermee ondersteunen om de moderne en aansprekende technieken in hun onderwijs te verwerken.