Belofte: We werken met een flexibel portfolio om aan te sluiten bij de veranderende arbeidsmarkt

Conclusie

Om in te kunnen spelen op de ontwikkelingen in de arbeidsmarkt werken we continu aan de vernieuwing van ons portfolio en de flexibilisering van onze opleidingen. Flexibel Onderwijs is één van de onze strategische speerpunten en vrijwel alle onderwijsteams zijn in 2021 bezig geweest met het flexibiliseren van hun onderwijs. Dit doen zijn met het oog op de veranderende behoefte van onze studenten en de arbeidsmarkt. Hoe deze flexibiliteit vorm krijgt verschilt per college en vraagt tegelijkertijd ook om gezamenlijke afspraken. Hiertoe zijn het afgelopen jaar met behulp van het FlexLab belangrijke stappen gezet. 

Naast flexibiliteit van ons aanbod vraagt de arbeidsmarkt ook om studenten en werknemers die opgeleid zijn op het snijvlak van traditionele disciplines. Om hier aan bij te dragen werken onze colleges nauw samen in verschillende inhoudelijk clusters én intensief samen met het bedrijfsleven. In dit gedeelte beschrijven we de resultaten van deze samenwerking voor het cluster Vitaliteit (Gezondheidszorg, Welzijn, Sport e Beauty) en het cluster Evenementen (Horeca & Toerisme, Business & Administration en Creative). De resultaten van de samenwerken op onze Campussen (Campus Amersfoort en de Tech Campus) wordt beschreven in dit gedeelte.

Flexibel onderwijs

Flexibel onderwijs is één van de drie strategische pijlers van ROC Midden Nederland en draagt bij aan de twee andere pijlers waarmee we studentsucces willen bevorderen: Passend Onderwijzen en Leven Lang Ontwikkelen. Passend Onderwijzen is gericht op onderwijs dat aangepast wordt aan de leerbehoeftes van onze studenten. Vanwege de grote diversiteit aan studenten vraagt dit niet alleen om docenten die bij deze leerbehoefte kunnen aansluiten, maar ook om flexibel onderwijs. Leven Lang Ontwikkelen gaat over onderwijs dat gericht is op de verdere ontwikkeling van werkenden tijdens hun loopbaan. Vanwege de verschillende behoeftes van deze doelgroep is een flexibel aanbod noodzakelijk. Flexibel Onderwijs is daarmee een middel om steeds beter aan te kunnen sluiten bij de behoeftes van onze huidige én toekomstige doelgroep.

In 2021 hebben we flinke stappen gezet in het flexibiliseren van ons onderwijs. Steeds meer teams ontwikkelen onderwijs dat flexibiliteit en keuzevrijheid voor studenten mogelijk maakt. Juist omdat zoveel teams aan de slag zijn, vraagt dit ook afstemming en afspraken op ROC- niveau. In 2021 is hiervoor het FlexLab opgestart: een mix van experts uit het onderwijs en de diensten heeft zich gebogen over een advies aan de directie over wat er nodig is om Flexibel Onderwijs bij ROC Midden Nederland mogelijk te maken. Het FlexLab heeft adviezen opgesteld over:

• welke ROC-brede afspraken zouden moeten gelden voor Flexibel Onderwijs;

• wat Flexibel Onderwijs vraagt voor onze medewerkers en;

• hoe Flexibel Onderwijs ondersteund kan worden door de inzet van systemen en processen.

De adviezen zijn grotendeels overgenomen door de directie en geven in 2022 richting aan de verdere ontwikkeling van Flexibel Onderwijs. De ROC-brede afspraken geven richting aan de onderwijsteams die onderwijs ontwerpen en ontwikkelen. De impact op medewerkers wordt vertaald richting de aanpassing van functieprofielen en het aanbod van professionalisering. Voor het doen van noodzakelijke aanpassingen in systemen en processen is een ROC-breed programma gestart waarin onder andere wordt gewerkt aan het faciliteren van keuzemogelijkheden voor studenten en het volgen en inzichtelijk maken van de voortgang van de student. 

Flexibel Onderwijs in de praktijk

Vrijwel alle opleidingen hebben het afgelopen jaar gewerkt aan een vorm van flexibilisering om zo beter aan te sluiten bij de leerbehoeftes van studenten. Enkele voorbeelden:

• De colleges Gezondheidszorg, Welzijn en B&A (Utrecht en Amersfoort) werken vanuit een gezamenlijk onderwijsconcept waarin beroepsthema's worden ontwikkeld in de vorm van modules. De beroepsthema's zijn samen met het werkveld ontwikkeld en sommige modules kunnen los gevolgd worden in het kader van bij- of omscholing. Studenten kunnen kiezen welke ondersteunende lessen ze volgen om het beroepsthema te kunnen afronden.

• Op de Tech Campus is het project gestart in het kader van de Flex MBO-subsidie in samenwerking met het NCOI en het OBM: de ontwikkeling van een flexibele opleiding Mechatronica niveau 4 en Electrotechnische systemen niveau 4. Deze opleiding wordt opgezet op basis van ‘gepersonaliseerd leren’. Ook de examinering wordt flexibel ontworpen.

• Binnen het V&D college kunnen studenten het AVO-onderwijs volgen tot het beoogde niveau en examen doen wanneer zij eraan toe zijn. Ook kunnen zij ervoor kiezen om Nederlands, rekenen of Engels op een hoger niveau te volgen en examen te doen.

• Het MID college werkt binnen de verschillende afdelingen aan flexibilisering. De ICT-opleidingen werken met MBO-scrum, waarin docenten workshops organiseren op basis van de vragen van studenten. De media-opleidingen hebben studio XXL ingericht waarin studenten een grote mate van vrijheid hebben in de vormgeving van hun studiotijd (project). 

Cross-overs en interdisciplinair samenwerken

Een flexibel portfolio betekent onder andere dat we nieuwe opleidingen ontwikkelen en aanbieden voor nieuwe of veranderende beroepen en dat we onderwijs ontwikkelen op het snijvlak van beroepen en disciplines. In 2021 bood ROC Midden Nederland de volgende cross-overs aan: 'Servicemedewerker', 'Human Technology', 'Smart Building' en 'Business Support'. Voor al deze opleidingen geldt dat ze onderdeel zijn van het 'experiment cross-overs' dat loopt tot 2025. Voor elke opleiding volgen we nauw de ontwikkelingen en bekijken we hoe we een vervolg kunnen geven aan de experiment-opleidingen. 

Daarnaast werken we ook aan cross-overs door interdisciplinair samen te werken op het snijvlak van disciplines. Dit krijgt vorm door een intensieve samenwerking tussen de verschillende colleges. Voorbeelden hiervan zijn de samenwerking tussen Gezondheidszorg, Welzijn, Sport en Beauty in het cluster 'Vitaliteit' en de samenwerking tussen het Horeca & Toerisme College, Business & Administration en Creative in het cluster 'Evenementen'.  

Vitaliteit

Binnen dit thema werken de colleges Gezondheidszorg, Welzijn, Sport en Beauty roc-breed samen om onze studenten, medewerkers en omgeving gezonder en vitaler te maken. Vanuit een brede blik op gezondheid willen wij een bijdrage leveren om een gezonder en fitter leven voor zoveel mogelijk mensen in de regio Utrecht bereikbaar te maken, waarbij het erom draait dat mensen meedoen en ertoe doen. Onze ambitie is om hét roc voor vitaliteit, positieve gezondheid en een gezonde leefstijl te zijn.

Het belang van aandacht voor Vitaliteit en Gezondheid is met de coronapandemie toegenomen. Hierbij gaat het niet alleen over de fysieke gezondheid, maar juist ook het mentaal welbevinden van onze studenten. Daarom hebben de samenwerkende colleges zich extra uitgedaagd gevoeld om het thema positieve gezondheid concreet uit te werken binnen het onderwijs. Daarnaast is in 2021 de samenwerking met externe partners versterkt en uitgebreid. Ook is er een aanvang gemaakt met de RIF-aanvraag 'Gezond Stedelijk Leven'. De diverse aandachtsgebieden en activiteiten op het thema Gezondheid en Vitaliteit zijn in onderstaande praatplaat -in samenhang- weergegeven. Zo dragen we, samen met onze partners, bij aan een gezonder en fitter leven voor iedereen en sluiten we aan op de ontwikkelingen binnen de arbeidsmarkt.

Vanuit onze partnerrol met iPH (institute for Positive Health) beperken we ons niet alleen tot regionale samenwerking. Zowel nationaal als internationaal hebben we het initiatief genomen om samen te werken aan onderwijs voor mbo-studenten waarin vitaliteit en positieve gezondheid centraal staan. Nationaal werken we samen met vijf andere mbo-instellingen: Alfa College, Graafschap College, KWI College, Landstede en ROC van Twente. Internationaal doen we dat met vijf Europese partners: Finland, Oostenrijk, Portugal, Roemenië en het Verenigd Koninkrijk.

Om te weten of we voldoende en de juiste impact maken met ons onderwijs in relatie tot de transitie naar gezond stedelijk leven, maken onderzoek en evaluatie substantieel onderdeel uit van onze activiteiten. In het kader van evalueren van de lesprogramma’s, bevragen we onze studenten. Daarvoor is een nieuwe onderzoeksmethodiek ontwikkeld.

• Met het 'Mobiele Vitaliteitslab', een bakfiets met verschillende interactieve tools, zijn onze studenten deze zomer naar wijken, parken en schoolpleinen gegaan en hebben ze mensen (waaronder veel kinderen) op een prikkelende manier kennis laten maken met de zes dimensies van positieve gezondheid.

• Het tienjarig bestaan van iPH is een goede aanleiding geweest om een landelijke conferentie te organiseren (Jaarbeurs). Hierbij heeft ROC Midden Nederland zichtbaar kunnen maken hoe het mbo-onderwijs aanhaakt op de transitie in de gezondheidszorg.

• Het realiseren van een ´ontfocusruimte’ op de Vondellaan waar docenten na een lange lockdownperiode even kunnen ontspannen om geleidelijk te wennen aan de terugkeer van thuis naar school, van online naar fysiek. Bekijk hier de video op YouTube.

• Al meer dan 2000 studenten van Gezondheidszorg, Welzijn, Sport en Beauty College hebben het Vitaliteitslab in Stadion Galgenwaard bezocht en ervaren welke invloed Positieve Gezondheid op hun eigen leven en die van anderen kan hebben.

• ROC Midden Nederland is betrokken bij twee gebiedsontwikkelingen waar Gezond Stedelijk Leven centraal staat: stadswijk De Hoef in Amersfoort en Maarschalkerweerd in Utrecht.

• Het project Wijkkijk is een samenwerking met Buurtzorg Nederland en Beweging 3.0 in de regio Amersfoort. Doel is om wijkgericht werken, ouderenzorg en leren in de beroepspraktijk dichter bij elkaar te brengen. Studenten Verpleegkunde leren wat verplegen en verzorgen in de wijk inhoudt. Bijna 40% van de studenten die stage liep in de wijk heeft een (vakantie)baan in de wijk gevonden!

Evenementen

Binnen dit thema werken de colleges Horeca & Toerisme, Creative en Business & Administration samen. Ambitie is om dé eventopleider in de regio Utrecht te zijn. Van alle evenementen rondom het podium (theater, festival, muziek, kunst en cultuur, performing arts) tot alle evenementen rondom hospitality en zakelijk evenementen (congressen, feesten en partijen, leisure, facilitair, food & beverage en (interne) evenementen op locatie van leerbedrijven).

In het schooljaar 2022-2023 start ROC Midden Nederland met de nieuwe opleiding 'Event Manager' die we op twee plekken aanbieden: bij het Creative College in Utrecht en bij het Horeca & Toerisme College in Nieuwegein. Deze opleiding sluit aan op het nieuwe crebo 'Medewerker Evenementenorganisatie'. De opleiding is op beide locaties hetzelfde, maar krijgt vorm in een andere beroepscontext. Bij Creative College wordt de opleiding onderdeel van de beroepscontext Performing Arts. Bij HTC is dit de context gastvrijheid/hospitality. In 2021 zijn voorbereidingen getroffen voor de nieuwe opleiding.

Ook in 2021 zorgde corona ervoor dat veel activiteiten niet door konden gaan. Tegelijkertijd zijn er mooie voorbeelden te geven van activiteiten die juist impactvol waren in coronatijd.

Horeca & Toerisme College

• Ondanks de moeilijke tijd, vonden onze studenten afgelopen schooljaar bijna allemaal een stage- of leerplek. Om alle leer- en stagebedrijven hiervoor te bedanken, organiseerden onze studenten een rondrit eind maart en een drive thru door het nieuwe schoolgebouw in mei. Bij de drive thru werden de leerbedrijven op een stepje door het nieuwe pand geleid en ontvingen zij aan de finish een verwenpakket.

• In april vonden speeddates tussen studenten en leer- en werkbedrijven plaats. Vanwege de coronamaatregelen was dit een uitdaging om te organiseren, maar het was succesvol.

• In september werd op het Horeca & Toerisme College werd een kookwedstrijd georganiseerd. 17 koksdocenten namen het tegen elkaar op om aandacht te vragen voor het personeelstekort in de horeca.

• In oktober vond de Dag van de Leermeester plaats. Dit werd georganiseerd samen met MBO Amersfoort Leerhotel ’t Klooster, MBO College Hilversum (onderdeel van ROC van Amsterdam), Koninklijke Horeca Nederland (KHN) en SBB. Hier hadden zich 150 leermeesters en ondernemers voor opgegeven.

• Eveneens in oktober vond de champagnereis plaats die eerder geen doorgang kon vinden. 15 studenten hebben de champagne opgehaald waarmee de opening van het nieuwe pand is ingeluid. Deze 15 studenten vertegenwoordigden alle niveaus en opleidingen van het Horeca & Toerisme College. Uiteraard hebben de studenten ook veel geleerd over deze wijnstreek en de wijze waarop champagne gemaakt wordt.

• Begin december vonden gedurende drie dagen de nationale kwalificatiewedstrijden voor Kok en Gastheer/Gastvrouw plaats bij het Horeca & Toerisme College. Verspreid over deze dagen ontvingen we per wedstrijd studenten van 24 verschillende mbo-instellingen die streden voor een plekje in de finale op 31 maart en 1 april 2022 (Skills the Finals).

Business & Administration College

• Studenten van de opleiding ‘Ondernemer Retail E-business’ hebben een pop-up store opgezet in Kanaleneiland. In de store, die BOX 1 heet, zijn onder meer producten te vinden die ontwikkeld of ingekocht zijn door studenten van het B&A college. Ook vind je er producten van lokale ondernemers.

• In Winkelcentrum 'Nova' in Kanaleneiland openden studenten van het Business & Administration College 'Loket 1'. Bewoners uit de wijk kunnen hier terecht voor hulp en advies bij administratieve en juridische vragen. Een mooi initiatief dat levensecht leren onderstreept. Daarnaast dragen de studenten bij aan maatschappelijke thema’s binnen de wijk Kanaleneiland.

• Dragons’ Den bij Business, Sales & Finance: bekijk de video op YouTube.

Creative college

• Vanuit het Excellentieprogramma is de alternatieve uitvoering van Etoile georganiseerd onder de noemer Etoile Commedia della Arte. Een programma in Nederland omdat een bezoek aan Italië niet door kon gaan. In dit programma kregen de studenten les van een gespecialiseerde theatermaker/docent. De uitvoering is op video vastgelegd en getoond bij de ROC Midden Nederland getuigschrift-uitreiking.

• De Dinnershow waar de opleidingen van Creative samenwerken aan één grote theatervoorstelling waarbij het publiek onder genot van diverse gangen (verzorgd door HTC) kan genieten van een avond uit.

• ROC Midden Nederland heeft 'Tour du ALS' opgenomen als goede-doel-partner. Vanuit Creative hebben studenten deelgenomen in de voorbereiding vooraf en de verslaglegging tijdens het evenement. Overigens is door studenten van HTC de catering verzorgd.

• De studenten van 'Medewerker Evenementenorganisatie' organiseerden de Theaterroute, met ondersteuning door studenten van 'Podium- en Evenemententechniek' en uitvoering door studenten van ACT.

• Diverse samenwerkingen met externe partijen en evenementen waarbij we vooraf helpen in de organisatie en tijdens het evenement met de uitvoer. Voorbeelden hiervan zijn: Sint Maarten Parade, HRFST Festival, Sneakerness, Crazy Sexy Cool Festival, Campus Science Run, ALS Sunrise Walk.